Motie Brand­brief en procedure PFAS

Motie Brandbrief en juridische procedure voor totaalverbod PFAS

Het Algemeen Bestuur van waterschap Amstel, Gooi en Vecht, bijeen in vergadering op 24 oktober 2024,

Constaterende dat:

• PFAS schadelijk zijn voor de volksgezondheid, dieren en milieu;
• Waterschappen de wettelijke taak hebben om te zorgen voor een goede waterkwaliteit en de zuivering van stedelijk afvalwater in het waterschapsgebied;
• PFAS in het AGV-gebied nog geen urgent probleem zou zijn, maar dat in de toekomst zeker zal zijn;
• Andere waterschappen waarmee we - net als bij het HWBP - solidair willen zijn op dit moment wel urgente problemen kennen;
• PFAS zowel via directe als indirecte lozingen in het oppervlaktewater komt, terwijl onze rioolwaterzuiveringsinstallaties PFAS niet uit het water kunnen verwijderen;
• Nederlanders nu al dagelijks meer PFAS binnen krijgen dan de gezondheidskundige grenswaarde van de European Food Safety Authority (EFSA) acceptabel acht;
• Ingezetenen, inclusief agrariërs en andere ondernemers, op schoon water moeten kunnen rekenen voor hun activiteiten zoals recreatie en landbouw;
• Waterschappen zelf niet de bevoegdheid hebben om PFAS bij de bron aan te pakken, terwijl bronaanpak en sanering hoogst noodzakelijk zijn;
• Sanering als gevolg van uitblijven van Rijksbeleid op de capaciteit en kosten van het waterschap zullen drukken;
• Het RIVM herhaaldelijk de Staat heeft geadviseerd om maatregelen te nemen om de volksgezondheid en milieu te beschermen tegen PFAS en ook de Unie van Waterschappen en de Europese watersector al jaren pleiten voor een verbod;
• Het Rijk vooralsnog niet voornemens is adequate maatregelen te nemen, zoals een nationaal verbod. Belangenorganisaties hebben daarom nu het Rijk gedagvaard, vanwege nalatigheid op gebied van adequate sanering, handhaving en regelgeving. Dit wordt uiteengezet in de dagvaarding door 11 belangenorganisaties onder aanvoering van Knoops advocaten van 7 augustus jl.

Overwegende dat:

• Het Rijk inmiddels weliswaar al enige tijd met een aantal landen samenwerkt aan een Europese PFAS wet (ook wel restrictievoorstel), maar goedkeuring daarvan niet alleen nog onzeker is, maar zelfs bij goedkeuring de implementatie sowieso jaren zal duren, met verslechtering van de situatie tot gevolg;
• Het Rijk de keuze heeft om net als Frankrijk en België naast het Europese restrictievoorstel te werken aan landelijke maatregelen, zoals een handelsverbod, maar dit nu nalaat;
• Ook wanneer onze rioolwaterzuiveringen in de toekomst PFAS zouden kunnen zuiveren, deze kosten niet op de waterschappen en dus onze ingezetenen mogen worden afgewenteld, zolang het Rijk toestaat dat PFAS in de Nederlandse wateren belandt;
• Ondanks dat PFAS niet KRW-genormeerd is, het wel invloed heeft op de gezondheid van macrofauna en dus het behalen van KRW-doelstellingen hindert;
• Deze motie in meerdere waterschappen ter tafel actueel is.

Verzoekt het dagelijks bestuur:

• Om (eventueel in samenwerking met andere waterschappen) een brandbrief aan het Rijk op te stellen met daarin de dringende oproep om vóór 1 januari 2025 met een concreet actieplan te komen om PFAS-vervuiling een halt toe te roepen. In deze brandbrief te verwijzen naar de procedure die Knoops namens 11 belangenorganisaties is gestart en daarbij steun en sympathie voor deze zaak uit te spreken;
• In de brandbrief het Rijk tenminste op te roepen om zo snel mogelijk, maar op zijn laatst vóór 1 januari 2026, te zorgen voor:
  • Een landelijk verbod op de productie van PFAS en schadelijke PFAS vervangende producten voor alle niet-essentiële producten;
  • Een import- en exportverbod van niet-essentiële PFAS- houdende producten;
  • Een verbod op het lozen van PFAS op oppervlaktewater en riool door bedrijven die PFAS-houdende producten verwerken tot een commercieel product;
• Om een juridische procedure op te starten (al dan niet optrekkend met andere waterschappen) om schot in de PFAS-problematiek te krijgen, mocht het Rijk voor 1 januari 2025 na deze noodkreet nog altijd niet met een concreet actieplan zijn gekomen.

En gaat over tot de orde van de dag.

Getekend:
R.B.A. Schellingerhout (Partij voor de Dieren)
J.A.D. Nix (AWP)
M. Pontier (De Groenen)