Schrif­telijk vragen PvdD inzake Dijk­werk­zaam­heden Loos­d­recht Thermisch Gewassen Grond en Nieuwe Meer warm­te­winning


Indiendatum: 19 nov. 2021

Schriftelijke vragen van het lid M.L Blom (Partij voor de Dieren) inzake media aandacht voor werkzaamheden Loosdrecht, De nieuwe meer en TGG

Bij het lezen van enkele artikelen in de Trouw en de Gooi- en Eemlander[1] in november jl. vielen me een aantal zaken op. Hierover heb ik enkele vragen.

Bij werkzaamheden aan de dijk in Nieuw-Loosdrecht komt er een gescheiden rioolsysteem waarbij regenwater in de Loosdrechtse plassen komt i.p.v. naar zuivering gaat, zodat het niet onnodig wordt gezuiverd.

1. Is het Waterschap betrokken bij de werkzaamheden en het overleg met de gemeente?

2. Wat is de visie van het Dagelijks Bestuur op de mogelijkheden en middelen van het Waterschap om de gemeente te sturen op het voorkomen dat er verkeerd gekoppelde aansluiting plaats vindt en er dus vervuild water in het natuurgebied komt, zoals eerder in Hilversum is gebeurd?

3. Welke organisatie is verantwoordelijk voor de controle en handhaving op eventuele problemen bij aansluiting?

4. Bij periode van droogte moet er gebiedsvreemd water worden toegelaten die vaak van mindere kwaliteit is. Ziet het dagelijks Bestuur de mogelijkheid om het opgevangen regenwater langer vast te kunnen houden zodat dit als schoonwaterbuffer kan dienen bij droogte en er zodoende minder gebiedsvreemd water nodig is?

5. Wat is de visie van het Dagelijks Bestuur op meekoppelkansen van biodiversiteitsherstel bij dijkverbeteringen en dijkwerkzaamheden zoals in Loosdrecht?

In het artikel van Trouw[2] wordt er melding gemaakt dat “duurzame grond” alsnog verontreinigd blijkt te zijn en een gevaar vormen voor het milieu en dat zware metalen kunnen uitstromen in het oppervlakte water. Het gaat om zogenoemde thermisch gereinigde grond (TGG). Dit is verontreinigde grond die (soms samen met oud asfalt) onder extreme temperaturen wordt gereinigd. Daarna krijgt het een tweede leven als nieuwe ‘duurzame’ grond in onder meer weg- en dijkprojecten. Hierdoor moest een dijk waar Thermisch Gereinigde Grond (TGG) was gebruikt worden afgegraven vanwege verontreiniging.

6. Wordt er ook binnen AGV gebruikt gemaakt van Thermisch Gereinigde Grond (TGG) of gerecyclede grond bij de werkzaamheden zoals bij dijkverbeteringen sinds 2007? Zo ja, is deze grond gecontroleerd op schadelijke stoffen?

Naar aanleiding van het artikel 06-06-21 in het AD; “Twee koeien dood in Bunschoten, onderzoek naar verband met verontreinigde grond” zijn er eerder vragen gesteld over schone grond en deze zijn beantwoording 16juni jl. Daarbij geeft S. Mager namens het DB als antwoord dat certificaten van “schone grond” altijd verlicht zijn. Ook wordt de wettelijke zorgplicht erkent, want als opdrachtgever blijven wij eindverantwoordelijk voor wat de uitvoerder / aannemer doet.

7. Hanteert het Waterschap en de uitvoeringsorganisatie Waternet alleen de huidige wetgeving (uit 2007) en certificaten “schone grond” als criterium of heeft de organisatie aanvullende regels of criteria bij gebruik van de grond voor de werkzaamheden?

8. Wordt alle grond die AGV gebruikt gecontroleerd op verontreiniging zoals zware metalen, plastic etc. voordat het wordt gebruikt? Zo nee, waarom niet?

9. Bij de oude gesloopte RWZI Weesp is er heel bewust gekeken naar het hergebruik van de materialen. Wat is er gebeurd met de materialen die niet konden worden hergebruikt? Zou deze ook als nog kunnen verontreinigen als “duurzame” grond?

10. Is het Dagelijks Bestuur het met de fractie van de Partij voor de Dieren eens dat we voorzichtig moeten zijn met de gebruik van grond en gerecyclede bouwmateriaal en scherpe eisen moeten stellen om te voorkomen dat achteraf blijkt dat grond vervuild zou kunnen zijn?

11. Is het Dagelijks Bestuur het met de fractie van de Partij voor de Dieren eens dat bij elke levering van grond altijd aanvullende gecontroleerd moet worden op mogelijke vervuiling van zware metalen, plastic etc.? Graag een toelichting

Tenslotte wordt op het waterforum[3] 5 november jl. duidelijk dat de Amsterdamse plas Nieuwe Meer door Hoogheemraadschap van Rijnland wordt gebruikt voor de winning van koude voor de Zuidas.

12. Wat is de samenwerking van ons waterschap hierbij? Kunnen we met Rijnland mee leren wat het effect is op de ecologie en waterkwaliteit bij koude winning?

13. Het water van de Nieuwe Meer staat in verbinding met water van ons waterschap AGV. Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de waterkwaliteit en biodiversiteit voor het oppervlakte water van het waterschap AGV?

Namens de fractie Partij voor de Dieren,

M.L Blom
Lid Algemeen Bestuur in het waterschap Agv voor fractie Partij voor de Dieren


[1] Nieuw-Loosdrechtsedijk over 2,5 km op de schop, gescheiden riolering en nieuw wegdek. Kosten ongeveer zeven miljoen

[2] Trouw: Regels veilig gebruik gerecyclede grond deugen niet

[3] Aquaforum; Minder blauwalg en duurzame koeling met bellenscherm

Indiendatum: 19 nov. 2021
Antwoorddatum: 1 dec. 2021

1. Ja, het waterschap is betrokken geweest bij het ontwerp voor de herinrichting van de weg. Het ambtelijk overleg heeft enkele jaren in beslag genomen, waarbij het belang van het waterschap duidelijk naar voren is gebracht. In dit project is het grootste belang voor het waterschap om samen met de gemeente te kijken of door de herinrichting een verbetering van de waterkwaliteit mogelijk is en minimaal te voorkomen dat de waterkwaliteit van het oppervlaktewater verslechtert.

2. In het project Nieuwe Loosdrechtsedijk zijn alle huizen in de huidige situatie aangesloten op de bestaande gemengde riolering. De weg wordt opnieuw ingericht waarbij alleen de kolken langs de weg uitkomt op het oppervlaktewater. Hierdoor komt het hemelwater van de weg niet langer in het gemengde rioolsysteem terecht. Daardoor wordt het aantal overstorten bij hevige regelval uit het gemengde riool verminderd, wat een positief effect heeft op de waterkwaliteit. Het water van de weg komt met het gescheiden rioolsysteem wel in het oppervlaktewater terecht (in de huidige situatie is er ook afstroming van een deel van de weg in het oppervlaktewater). Naar aanleiding van het advies van het waterschap wordt door de gemeente het risico op beïnvloeding van de waterkwaliteit door dit hemelwater beheerst met het extra vegen van de straat, buizen en kolken die het bezinken van vaste bestanddelen mogelijk maken, in combinatie met het extra schoonhouden van de kolken.
Daarnaast wordt de kwaliteit van het water gemeten. Gemeenten hebben een zorgplicht voor de kwaliteit van het lozingswater en zijn ook mede verantwoordelijk voor het behalen van de doelen van de Kader Richtlijn Water. Het waterschap zit in dit soort projecten nadrukkelijk als adviseur aan tafel en adviseert de gemeente over het project vanuit de belangen van het waterschap, in dit geval op waterkwaliteit en ook op waterkwantiteit (opvang van regenwater). Uiteindelijk is het echter aan de gemeente om hierin een keuze te maken. Hierin kunnen ook tegenstellingen zitten: afkoppelen van regenwaterafvoeren kan nadelig zijn voor waterkwaliteit. Naast advisering heeft het Waterschap dan geen middelen om te sturen.

3. De gemeente is hiervoor verantwoordelijk. Vaak wordt een foutaansluiting van vuil water op een hemelwaterriool duidelijk doordat er bij de uitlaat ontlasting drijft in het oppervlaktewater. Meestal doen oplettende burgers dan een melding, die vervolgens door gemeente wordt opgepakt.

4. In het planvormingsproces wordt altijd beschouwd welke mogelijkheden er zijn voor extra waterberging, zodat we water langer lokaal kunnen vasthouden. Dit voorkomt piekafvoeren bij hevige neerslag en een berging kan eveneens dienen als zoetwaterbuffer. In dit project is deze optie echter niet haalbaar. Het betreft een lange rechte weg, met aan weerszijden water of particuliere percelen. Openbare ruimte is er nauwelijks. Bovendien komt het regenwater direct in de Loosdrechtse Plassen en Breukeleveense Plas terecht. De Loosdrechtse Plassen en de Breukeleveense plas hebben een flexibel peilbeheer met als doel om zoveel mogelijk water vast te houden en de hoeveelheid inlaatwater te minimaliseren. De plassen dienen in dit geval als buffer.

5. Dit project is een herinrichting van een weg in opdracht van de gemeente. De visie van het Dagelijks bestuur op meekoppelkansen van biodiversiteitsherstel bij dijkverbeteringen en dijkwerkzaamheden in zijn algemeenheid, staat verwoord in het biodiversiteitsherstelplan, dat 8 juli door het AB is vastgesteld (BBV21.0115). Het komt erop neer dat het waterschap een actieve rol aanneemt om kansen te benutten voor biodiversiteitsherstel bij dijkverbeteringen en dijkwerkzaamheden. Dit is vertaald in 3 concrete maatregelen in het plan:
- Maatregel 8: Eigen dijken natuurinclusief inrichten
- Maatregel 10: Biodiversiteit opnemen in pachtcontracten van dijken
- Maatregel 18: Dijken van gemeenten, provincies en particulieren natuurvriendelijk inrichten

Daarnaast is in het Biodiversiteitsherstelplan opgenomen dat met gemeenten afstemming wordt gezocht met betrekking tot het biodiversiteitsbeleid, met als doel meekoppelkansen te benutten en elkaar waar mogelijk te versterken.

6. Alle door AGV toegepaste grond moet voldoen aan het Besluit bodemkwaliteit en de Regeling bodemkwaliteit. AGV controleert aannemers hierop bij toepassing van grond. Thermisch gereinigde grond die voldoet aan deze normen kan in theorie worden toegepast. In de praktijk is gerecyclede grond vrijwel nooit toepasbaar voor dijkversterkingen.

7. er wordt voldaan aan het Besluit bodemkwaliteit en de Regeling bodemkwaliteit. Alle toe te passen grond (mits meer dan 50 kubieke meter) moet gemeld worden bij Bodem plus van het Ministerie van I&W. Zij beoordelen of laten door de RUD’s of Omgevingsdiensten de toe te passen grond beoordelen. Een aanvullend criterium is de afwezigheid van zaden van de Japanse Duizendknoop. Verder gelden civieltechnische criteria afhankelijk van de toepassing, te denken valt aan verdichtbaarheid

8. Ja, dat is een wettelijke verplichting conform Besluit bodemkwaliteit en de Regeling bodemkwaliteit

9. Tijdens de sloop van de oude RWZI Weesp is er gewerkt met een zogenaamde gesloten grondbalans. Dit betekent dat alle grond op het terrein is gebleven. Er was 1 locatie waar een vervuiling zat, deze grond is afgegraven en afgevoerd naar een erkende verwerker, die onder controle staat van de lokale milieudienst.

10. ja, het DB is het hiermee eens, we zijn voorzichtig met gebruik van grond. Op dit moment stellen we geen aanvullende eisen op het gebied van verontreinigde grond. Het voldoen aan het Besluit bodemkwaliteit en de Regeling bodemkwaliteit en het secuur toepassen daarvan is afdoende om te voorkomen dat vervuilde grond wordt toegepast

11. Ja, het is een wettelijke verplichting conform Besluit bodemkwaliteit en de Regeling bodemkwaliteit om de grond te controleren op mogelijke vervuiling. Als opdrachtgever voor, en daarmee ook toezichthouder op, de eigen projecten kijkt het waterschap uiteraard aanvullend naar zichtbare verontreiniging zoals bijvoorbeeld stukken plastic en puin.

12. Sinds 2004 wordt er koude uit de Nieuwe Meer gewonnen. AGV en Rijnland werken al lange tijd samen om de effecten op de ecologie en de waterkwaliteit te volgen. AGV heeft zelf ook een koudewinning vergund, namelijk uit de Ouderkerkerplas. De Nieuwe Meer en de Ouderkerkerplas zijn beide diepe plassen, maar zeer verschillend van aard. De Nieuwe Meer is een boezemmeer met veel aanleverende bronnen en een hoge nutriëntenbelasting, terwijl de Ouderkerkerplas een geïsoleerd water is zonder aanleverende bronnen. Beide koudewinningen worden door Vattenfall geëxploiteerd, maar de techniek verschilt, met name doordat er in de Ouderkerkerplas zuurstof in de koude onderlaag geïnjecteerd wordt, terwijl Rijnland in de Nieuwe Meer een bellenscherm toepast waardoor het water gemengd wordt. Het is dus interessant om de effecten van deze twee koudewinningen te vergelijken. AGV kijkt dan ook mee naar de Nieuwe Meer, en zoekt daarin actief de samenwerking.

13. De Nieuwe Meer staat via de Nieuwe Meersluis in verbinding met de Schinkel in AGV gebied. Het waterniveau van de Schinkel is 20 cm. hoger dan dat van de Nieuwe Meer. Schutwater loopt dus vanuit de Schinkel naar de Nieuwe Meer. Beïnvloeding van de waterkwaliteit in de tegenovergestelde richting is wel mogelijk, met name via water dat door de scheepvaart wordt meegenomen de sluis in, maar dit effect is minimaal.

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen over de gevolgen van de groei van datacenters

Lees verder

Schriftelijke vragen inzake de invoering van het principe ‘Carnivoor? Geef het door!’

Lees verder