Vragen over een meer ecolo­gisch maai­beleid


Indiendatum: 1 mrt. 2021

Het gaat niet goed met de insectenpopulatie in het algemeen en dit heeft invloed op de biodiversiteit. Dit kwam ter sprake bij de technische sessie en commissie over de KRW in november 2020. Bermen en groenstroken zijn belangrijk voor de biodiversiteit in Nederland. Bij het beheer van zulke groenstroken gaat het in de uitvoering weleens mis. Vaak blijkt uit de berichten dat dit soort incidenten verschillende oorzaken hebben, die vrij eenvoudig te voorkomen zijn door betere communicatie en kennis te updaten met nieuwe inzichten als het aankomt op “ecologisch verantwoord” en diervriendelijke maaitechnieken en -beleid. Eén van de oorzaken van de achteruitgang van insecten is het maaien, want de dieren kunnen direct sterven door het maaien en indirect door gebrek aan onderdak, nestgelegenheid, overwinteringsplekken en voldoende voedsel van nectar en/of stuifmeel van inheemse bloemen. De Partij voor de Dieren wil graag een meer natuurlijke en diervriendelijke aanpak van het maaien. In de bermen, op oevers en dijken die in het beheer zijn van het waterschap zal in het maaibeleid meer rekening moeten worden gehouden met vlinders, bijen en andere insecten. De Vlinderstichting heeft een maaibeheercursus ontwikkeld genaamd "Keur-keur", die beheerders kunnen volgen om ecologisch verantwoord te leren maaien. Tenslotte liggen er nog kansen door het creëren van natuurlijke schuilplaatsen en nestplekken voor insecten. Verschillende beheerders voeren het maaibeleid uit, dat blijkt uit de beantwoording van de technische vragen in 2020. Het maaibeleid rondom waterkeringen, watergangen en assets van het waterschap AGV wordt uitgevoerd door Waternet (eigen dienst), een aannemer en Landschap Noord-Holland”. Ook worden er delen van AGV verpacht en zijn die pachters verantwoordelijk voor het beheer en dus ook het maaien. Daarnaast hebben gemeentes en AGV afstemming over het te voeren maaibeheer op bepaalde dijktrajecten.

1. Op welke manier geven de verschillende beheerders vorm aan het ecologisch verantwoord maaien volgens de methode van de Vlinderstichting?

Tijdens de technische sessie en de commissie met het onderwerp KRW (november 2020) is de ambitie uitgesproken om meer maatregelen te willen nemen om de biodiversiteit te verbeteren, onder andere wat betreft het beheer en onderhoud. Als waterschap hebben we hierin een leidende rol en voorbeeldfunctie. Het blijkt uit het KRW maatregelen programma dat bij onderhoudswerkzaamheden meer en vaker groen verwijderd wordt dan nodig voor de waterhuishouding en andere functies, zoals in het Diemerpark.

2. Hoe ver wil het DB gaan in het nemen van deze leidende rol en voorbeeldfunctie? Wat zijn de middelen om ecologisch beheer af te dwingen bij onze partners?

3. Zouden we in onze maai werkprotocollen de Vlinderstichting methode kunnen opnemen?

4. Overweegt het DB bij het aanbesteden en afsluiten van beheercontracten de voorwaarde op te nemen dat de Vlinderstichting methode moet worden gevolgd en dat dit in de werkprotocollen is opgenomen? Zo nee, welke criteria en eisen zijn er dan wel?

5. Hoe kunnen we als waterschap erop toe zien dat het maaibeleid in de uitvoering ecologisch verantwoord goed verloopt?

6. Is het DB bereid in de doelstelling op te nemen dat er minder herstel aan het groen nodig is bij het uitvoeren van het maaibeleid zijn? Is het DB bereid hierover jaarlijks te rapporteren naar het AB?

7. Zou het DB namens het waterschap het initiatief kunnen en willen nemen om de mogelijkheden te onderzoeken voor de aanleg van schans- en insectenmuren 7 als schuilplaats?

Prof dr. Mark van de Twist gaf in zijn inspirerende presentatie (2-12 2020) ter overweging dat overheden zich meer kunnen terugtrekken, vooral op microniveau situaties. De burgers zouden zelf initiatief kunnen nemen voor zaken die voor hun relevant zijn, maar voor het waterschap minder van belang zijn, zoals bloemenstroken op dijken in de buurt.

8. Is er in het beleid en/of de Waterschapverordening de mogelijkheid opgenomen voor zelfbeheer van betrokken omwonenden op stukken groen van het AGV, zoals bij de pachters al min of meer gebeurt? Zo ja, is er de mogelijkheid om niet te maaien op stukken waar zelfbeheer plaatsvindt?

Namens de fractie Partij voor de Dieren,

Indiendatum: 1 mrt. 2021
Antwoorddatum: 16 apr. 2021

1. De Kleur Keur is bekend bij AGV. Voor het maaibeheer werken we met een ecologisch werkprotocol, waarin vergelijkbare uitgangspunten voor maaibeheer zijn opgenomen, zoals gefaseerd maaien, afvoeren van maaisel etc., met het doel op een natuurvriendelijke manier maaionderhoud uit te voeren.

2. Op korte termijn wordt het Biodiversiteitsherstelplan van AGV geagendeerd in de Commissie voor Advies. Hierin is het beleid en maatregelen opgenomen die het Dagelijks bestuur voorstelt ten behoeve van biodiversiteitsherstel. Natuurvriendelijk onderhoud is hier onderdeel van. Het waterschap kan ecologisch beheer niet afdwingen bij partners als het om hun eigendom gaat. Wel kan het waterschap door stimuleringsmaatregelen ecologisch maaibeheer bevorderen, zoals door kennisuitwisseling meer begrip kweken over water- en oeverkwaliteit. Daarnaast is in het nieuwe schouwprotocol aandacht voor natuurvriendelijk onderhoud (minder doen voor meer groen).

3. De huidige manier van natuurvriendelijk onderhoud bevat onderdelen die ook in de Kleur Keur van de Vlinderstichting aanwezig zijn, zoals afvoeren van het maaisel en rekening houden met beschermde en invasieve soorten. Daarnaast zijn er ook aspecten waar het werken volgens de Kleurkeur extra werkzaamheden met zich meebrengt, zoals: Alle uitvoerende medewerkers en hun leidinggevenden moeten een cursus Kleurkeur hebben gevolgd en bij elke maaibeurt bepaalt een ecoloog ter plaatse welke delen van de vegetatie blijven overstaan. Aangezien we partner zijn van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel (die de Kleur Keur heeft omarmd), zullen we nagaan of we de Kleur Keur volledig kunnen overnemen in ons ecologisch werkprotocol.

4. Op dit moment nog niet (zie ook antwoord op vraag 3). De criteria en eisen ten aanzien van maaionderhoud zijn beschreven in het ecologisch werkprotocol, dat standaard onderdeel uitmaakt van bestekken.

5. Alle opzichters hebben 2 jaar geleden een cursus gevolgd en worden daarnaast gecoacht door een medewerker met kennis van ecologisch onderhoud.

6. Het uitgangspunt in ons maaibeleid is om zo min mogelijk schade toe te richten aan de biodiversiteit. In het biodiversiteitsherstelplan wordt nader ingegaan op natuurvriendelijk onderhoud. Dit plan wordt binnenkort voorgelegd aan de Commissie voor Advies. Onderdeel van dit plan is (naast natuurvriendelijk onderhoud), ontwikkeling van monitoring en jaarlijkse rapportage over de stand van de biodiversiteit.

7. Momenteel zet het waterschap in op natuurherstel door aanleggen van natuurvriendelijke oevers en natuurvriendelijk inrichten van eigen terreinen. Hierbij worden ook 'hulpmiddelen’ gebruikt zoals nestkasten en insectenhotels.

8. Nee, deze mogelijkheid is niet specifiek in beleid of in de Waterschapsverordening opgenomen.

Het Dagelijks Bestuur

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen over de rampzalige werkzaamheden in het Diemerpark langs de ARK

Lees verder

Schriftelijke vragen over de strijd tegen het verplicht weghalen van oude bomen en struiken op de dijk langs de Vecht

Lees verder